Ngày 26-7-2021
Hôm nay nhận được một lá thư từ Bộ Y tế Úc, với một chút hi vọng về chuyện vaccine. (xem thư đính kèm email) Các bạn có lẽ còn nhớ hôm nọ, tôi có viết một lá thư đến ông Thủ tướng Scott Morrison để xin ... vaccine. Văn phòng Thủ tướng đã chuyển lá thư đó sang Bộ Y tế để xem xét, và hôm nay Bộ Y tế đã có văn thư hồi đáp. Họ chỉ nói rằng Bộ Y tế sẽ xem xét vấn đề (thật ra, chẳng có vấn đề gì cả, mà là xin xỏ thôi) tôi nêu. Thôi thì hãy hi vọng Chánh phủ Úc dành một ưu tiên nào đó cho Việt Nam trong lúc khó khăn này.
Tôi thỉnh thoảng viết thư cho mấy ông chánh trị gia, chủ yếu là phàn nàn chuyện tài trợ cho khoa học (kiểu 'lobby' đó mà). Nhưng tôi thường làm vậy trong vai trò một director hay chair của một hiệp hội y khoa, chớ không dùng đến chức danh Fellow của Viện hàn lâm y học. Nhưng lần này thì tôi phải dùng đến chức danh đó để ổng lắng nghe. May phước là ổng có vẻ lắng nghe. Có thể tôi sẽ điện thoại cho Bộ Y tế khi có được người liên lạc. Hãy giữ niềm hi vọng.
Tôi đã viết thư cho ông Bộ trưởng liên quan (Dan Tehan) và ông Thủ tướng, khuyên họ nên tăng số liều vaccine cho Việt Nam. Tôi nghĩ, nếu được, các bạn cũng có thể làm như vậy.
Nói chuyện với các vị này cần phải có con số. Tôi đã lấy những con số (mà tôi chia sẻ mấy ngày qua) về dịch bệnh và tỉ lệ tiêm chủng thấp cho họ thấy là tình hình nghiêm trọng. Tôi cũng lấy trường hợp Nhật Bản tăng số liều vaccine cho Việt Nam, và khuyên chánh phủ Úc có thể làm hơn những gì họ đang làm.
Tôi cũng đã vận động được ít nhứt 5 người bạn Úc trong ngành y tế viết thư cho hai vị đó, khuyên họ tăng số vaccine cho Việt Nam. Có một anh là giáo sư về miễn dịch học rất hăng hái viết thư, anh này có tấm lòng rất tốt với mấy nước nghèo như Miến Điện và Nepal. Một anh bên chuyên ngành tim mạch từng có nhiều giúp đỡ cho Việt Nam trước đây cũng đã viết thư. Anh 'tim mạch' này đề nghị hẳn con số 5 triệu liều.
Có vài người (ở Việt Nam) nghĩ rằng những lên tiếng như thế là vô vọng. Họ lí giải rất 'Việt Nam' tánh: mình làm ngành gì thì cứ chăm chú vào ngành đó. Suy nghĩ này rất ư giống Hội chứng Đà Điểu ('chúi đầu vào cát'), không muốn nhìn thấy bất cứ cái gì khác. Sai. Rất sai. Bất cứ mình có vị trí gì trong xã hội, mình cần phải lên tiếng theo lương tâm mình mách bảo. Khi dịch Covid-19 xảy ra, không phải chỉ giới dịch tễ học hay y khoa mới có tiếng nói, mà tất cả các chuyên ngành khác như vật lí học, hoá học, toán học, xã hội học, kinh tế học, tâm lí học, kĩ thuật (engineering) đều 'xúm vào' mổ xẻ, ứng dụng kiến thức và kĩ năng của mình để giải quyết vấn đề.
Sống trong một xã hội như Úc này, bất cứ ai cũng có quyền lên tiếng về một vấn đề mình quan tâm. Tiếng nói của mình có trọng lượng như thế nào thì có thể phụ thuộc vào vị trí xã hội của mình và nhiều yếu tố khác, nhưng nhiều tiếng nói thì nhà chức trách sẽ lắng nghe. Hi vọng các bạn ở Úc và Việt Nam viết thư theo cái khung tôi đề nghị dưới đây.
Tôi nói với một anh bạn người Việt rằng 1 tiếng nói từ một người 'vô danh' có thể chưa đủ để họ lắng nghe, nhưng nhiều tiếng nói của những người 'vô danh' thì họ lắng nghe. (Cũng như ở Úc này, đã có nhiều tiếng nói từ các thành phần xã hội về vụ phản đối kéo dài lockdown và chánh phủ bắt đầu xem xét lại).
Hàng trăm hay hàng ngàn lá thư như thế sẽ cho họ thấy người Việt mình biết ơn nghĩa ra sao.
Trong cơn hoạn nạn, chúng ta cần gác lại những bất đồng ý kiến để có một tiếng nói chung vì phúc lợi của cộng đồng. (Chỉ có những người biện minh cho hành động thiếu lương thiện của Tàu thì tôi không chấp nhận và cắt 'friendship' ngay).
____
TB: Các bạn có thể vào trang của Thủ tướng Úc (https://www.pm.gov.au/
Các bạn có thể viết theo cái khung sau đây: (1) vào đầu, cám ơn Úc đã cho 1.5 triệu liều và khuyên Úc nên làm nhiều hơn nữa; (2) giới thiệu bạn là ai, ở đâu, chức vụ gì -- nếu có; (3) tình hình nói theo tiếng Anh là new outbreak với hàng ngàn ca mỗi ngày, đặc biệt là Sài Gòn - HCM; (4) vaccine là biện pháp khả thi nhứt hiện nay; (4) nhưng Việt Nam thiếu vaccine, nên chỉ có 3.8% được tiêm 1 liều và 0.2% được tiêm 2 liều; (5) các nước khác như Mĩ và Nhật tặng 7 triệu liều nhưng chẳng thấm vào đâu; (6) do đó Úc có thể giúp nhiều hơn nữa, nói con số cụ thể như tối thiểu là 3 triệu liều như Nhật; và (7) cám ơn và chúc sức khỏe ổng.
Tiếng Anh có sai chút cũng chẳng sao, vì họ thừa hiểu và thông cảm.
Nguyễn Văn Tuấn Đây là một lá thư các bạn có thể viết. Lá thư này tôi soan cho người ở VN:
The Honorable Scott Morrison MP
Priminer Minister
The Honorable Dan Tehan MP
Minister for Trade, Tourism and Investment
House of Representatives
Dear Prime Minister Morrison:
Dear Minister Tehan:
I am so grateful to the Australian Government for donating 1.5 million doses of AstraZeneca vaccine to Vietnam. However, I consider that the Government can donate more doses (say, 3 million), because Vietnam is experiencing a new worsening Covid-19 outbreak that affects thousands of people daily.
Please allow me to have a few words of self introduction. My name is XXX, and I am a XXX (nghề nghiệp). I currently work for (tên tổ chức / cơ quan) as a (chức vụ). (Nếu có liên quan với Úc -- học hành, làm việc, du khách, blah blah -- thì thêm 1-2 câu cho 'êm'). I live in Saigon (Ho Chi Minh City).
Vietnam has been considered successful in the control of the Covid-19 pandemic until last month. Indeed, since July, Vietnam has faced a new mysterious wave of Covid-19 outbreak, with daily counts being ~1000 cases. Most of the new cases are found in Ho Chi Minh City. The country's number 1 economic engine is now becoming the country's number 1 hotspot, accounting for almost 50% of the national incidence statistics.
It is even more worrisome that the new virus variant is a hybrid of the Indian and UK variants that are highly contagious. Health care workers in Ho Chi Minh City have been working very hard to contain the outbreak. It is now recognised that temporary lockdown and large scale vaccination are few measures that can be applied to prevent further outbreaks.
However, at present, Vietnam lacks the capacity to produce vaccine. The country's vaccine stockpile is largely dependent on the supply of vaccines from overseas sources. So far, the US government has donated 2 million doses of Moderna vaccine, and the Japanese Government has donated 2 million doses of AstraZeneca vaccine to Vietnam. The donation of 1.5 million AstraZeneca vaccine doses from Australia to Vietnam is a very meaningful contribution, and to which I am forever grateful.
However, as you can see, even with the addition of the Australian donation, Vietnam has accumulated only 7.5 million doses. At present, less than 4% of the entire Vietnamese population have received a first dose, and only 0.2% have received both doses. Until now (13/7), approximately 10% of Ho Chi Minh City's population have been vaccinated with a first dose, and only 0.6% have been given both doses. The City is desperately looking for help from countries such as the United States, Australia and Japan.
The Japanese Government has realised the seriousness of the outbreak, and is now increasing their donation to 3 million doses. I strongly believe that your Government can match the Japanese Government's commitment: Australian should consider donate at least 2 million, if not 5 million, doses of vaccine to Vietnam.
I am therefore writing to plea for more vaccine support from Australia to Vietnam, especially to Ho Chi Minh City. In the past, Australia has given us the My Thuan Bridge that is now the most powerful symbol of our friendship. You can now enhance that symbol by donating more doses of vaccine to Vietnam. We, Vietnamese, have the saying, 'hard times will always reveal true friends', and Australia is our true and caring friend.
I sincerely thank you for considering my plea. I look forward to hearing from you.
Yours sincerely,